Waterhoofd

Een waterhoofd is een hersenaandoening, ook wel hydrocefalie genoemd. Hierbij blijft er vocht achter in de hersenkamers. De aandoening kan aangeboren zijn, maar kan ook op iedere leeftijd ontstaan. Vaak ontstaat een waterhoofd op volwassen leeftijd plotseling als er sprake is van acute hydrocefalus. Ouderen kunnen op bejaarde leeftijd ook soms een waterhoofd ontwikkelen. Dan zal het waterhoofd langzaam toenemen, maar blijft de hersendruk wel normaal.

Een waterhoofd wordt veroorzaakt doordat er meer water in de holtes van de hersenen zit dan zou moeten. Er wordt elke dag vocht naar de hersenen gepompt, zodat ze voorzien zijn van voedingsstoffen en zuurstof. Ook werkt het vocht beschermend zodat de hersenen niet tegen de schedel aan kunnen komen. Normaal wordt het hersenvocht afgevoerd, maar bij mensen met een waterhoofd is dit niet het geval. Het vocht stapelt zich dan op en de druk in de hersenen wordt verhoogd. Hierdoor gaan de hersenen tegen de schedel duwen en zal er hersenbeschadiging optreden, waarna hersenfuncties zullen uitvallen.

Als jonge kinderen last hebben van een waterhoofd, krijgen zij klachten zoals:

• Uitpuilende ogen.
• Opgezette aderen op het hoofd.
• Een groter hoofd.
• Een groeiend hoofd.
• Prikkelbaarheid.
• Misselijkheid.
• Overgeven.
• Slaperigheid.
• Epileptische aanvallen.

Bij volwassenen en oudere kinderen komen de volgende klachten voor:

• Hoofdpijn.
• Misselijkheid.
• Overgeven.
• Wazig zien of dubbelzien.
• Lusteloosheid.
• Vermoeidheid.
• Incontinentie.
• Vergeetachtigheid.
• Spierspasmes.
• Verslechtering van coördinatie.

U kunt zelf niks doen aan een waterhoofd. Een behandeling van een waterhoofd bestaat uit het verminderen van het vocht in de hersenen zodat hersenbeschadiging wordt voorkomen. Zodra een waterhoofd niet wordt behandeld, is de kans dat de persoon met het waterhoofd overlijdt namelijk aanzienlijk groot.

Afhankelijk van de oorzaak van het waterhoofd wordt er een passende behandeling gekozen. Als het waterhoofd namelijk wordt veroorzaakt door een tumor, moet de tumor worden verwijderd. Als het gangetje wat hersenvocht afvoer is vernauwd, is er een operatie nodig om dit gangetje te verwijderen. Er wordt een drain aangelegd om hersenvocht af te kunnen voeren. Deze drain brengt het vocht naar het hart of de buikholte en het lichaam doet verder alles zelf. Ook is het mogelijk dat de drain het vocht afvoert naar een plek buiten het lichaam. De drain werkt vrijwel altijd perfect, maar er kunnen problemen ontstaan als de drain niet meer goed werkt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een kind in de puberteit raakt en veel gaat groeien.

Een waterhoofd is in vrijwel ieder geval te behandelen, maar helaas niet te voorkomen. Soms is het niet nodig om in te grijpen omdat het al vanzelf herstelt, doordat er minder vocht wordt aangemaakt of omdat de vochtafvoer verbetert. Afhankelijk van het stadium waarin het waterhoofd zich bevindt, is er aanvullend onderzoek nodig. Dit wordt vaak gedaan door een kinderarts, neuroloog of neuropediater.

Neem contact op met uw huisarts als uw kind last krijgt van de volgende klachten:

• Uitpuilende ogen.
• Opgezette aderen op het hoofd.
• Een groter hoofd.
• Een groeiend hoofd.
• Prikkelbaarheid.
• Misselijkheid.
• Overgeven.
• Slaperigheid.
• Epileptische aanvallen.

Neem contact op met uw huisarts als uzelf last heeft van de volgende klachten:

• Hoofdpijn.
• Misselijkheid.
• Overgeven.
• Wazig zien of dubbelzien.
• Lusteloosheid.
• Vermoeidheid.
• Incontinentie.
• Vergeetachtigheid.
• Spierspasmes.
• Verslechtering van coördinatie.